SEKSUALNI DELIKTI UČINJENI PREMA DECI U KRIMINALNOM (KAZNITELNOM) ZAKONIKU ZA KNJAŽEVSTVO SRBIJU OD 1860. GODINE
NEDOUMICE
KRIVIČNO PRAVO
UDK: 343.541/.546-053.2/.8(497.11)“18″
COBISS.SR-ID 108194313
SEKSUALNI DELIKTI UČINJENI PREMA DECI U KRIMINALNOM (KAZNITELNOM) ZAKONIKU ZA KNJAŽEVSTVO SRBIJU OD 1860. GODINE
* Dr Marko Milović, advokat u Beogradu.
Rezime: Nakon dugotrajnog zakonodavnog vakuuma – praznine zbog petovekovne turske okupacije, koja je faktički trajala od Dušanovog zakonika (donetog 1349. i 1354. godine), Srbija je dobila za tadašnje prilike moderan krivični zakonik. U ovom zakoniku krivična dela protiv polne slobode su bila uređena na takođe jedan moderan način, shodno shvatanjima tog vremena i moralnim načelima koja su tada bila preovlađujuća (za prilike sredine 19. veka). U okviru poglavlja XX i XXI ovog zakonika je prvi put nedvosmisleno pružena krivičnopravna zaštita deci u sferi seksualnih odnosa kroz krivična dela silovanja (paragraf 191), blud sa licem koje nije navršilo petnaest godina (paragraf 201), blud zloupotrebom poverenja (paragraf 205), i podvođenje dece radi vršenja bluda (paragraf 208). U radu je dat osvrt na ove paragrafe, uz primere iz malobrojne sudske prakse koji na najbolji način oslikavaju tadašnja shvatanja seksualnih delikata uopšte, a i prema maloletnim licima. Inače, navedena zakonska rešenja su dala osnovu kako u pogledu samih inkriminacija (naročito kada je reč o krivičnom delu silovanja), tako i u pogledu zaprećenih kazni (s određenim varijacijama) za kasnije krivične zakone(nike), sve do važećeg Krivičnog zakonika Srbije iz 2005. godine.
Ključne reči: Kaznitelni zakonik, Knjaževina Srbija, blud, silovanje, obljuba, deca.
Obljublje nad detetom
KRIVIČNO PRAVO
MATERIJALNO PRAVO
Obljublje nad detetom
Kod krivičnog dela obljublja nad detetom, zakonom propisano isključenje postojanja krivičnog dela odnosi se samo na osnovni oblik ovog krivičnog dela, a ne i na teži oblik propisan članom 180. stav 2. KZ.
Silovanje u pokušaju
KRIVIČNO PRAVO
MATERIJALNO PRAVO
Silovanje u pokušaju
To što se okrivljeni nije skidao, nije skidao oštećenu niti je pokušao da je skine, ne znači da okrivljeni nije izvršio krivično delo koje mu je stavljeno na teret imajući u vidu da je na osnovu izvedenih dokaza utvrđeno da je okrivljeni upotrebio silu da bi oštećenu prinudio na obljubu.
Obljuba nad nemoćnim licem i teška telesna povreda
KRIVIČNO PRAVO
MATERIJALNO PRAVO
Obljuba nad nemoćnim licem i teška telesna povreda
Kada je prilikom izvršenja obljube došlo do defloracije oštećene tada su joj nanete teške telesne povrede od strane prve osobe koja je sa njom imala potpuni seksualni odnos.
Obljuba zloupotrebom položaja
KRIVIČNO PRAVO
MATERIJALNO PRAVO
Obljuba zloupotrebom položaja
Zakonsko obeležje krivičnog dela obljuba zloupotrebom položaja, nije činjenica da je maloletno oštećeno lice povereno učiniocu krivičnog dela na osnovu formalne odluke nadležnog organa, već je dovoljno da je maloletnik izvršiocu predmetnog krivičnog dela faktički poveren da se o njemu brine.
Vanbračna zajednica sa maloletnikom
UDK: 343.55
VANBRAČNA ZAJEDNICA SA MALOLETNIKOM
Prof. dr Milan Milošević, Fakultet za poslovne studije i pravo, Beograd.
Rezime: Krivično delo iz člana 190. Krivičnog zakonika sa nazivom “Vanbračna zajednica sa maloletnikom“ može se sastojati u življenju punoletnog lica u vanbračnoj zajednici sa maloletnikom (stav 1) ili u omogućavanju ili navođenju maloletnika da sa punoletnim licem živi u vanbračnoj zajednici. Ovaj drugi oblik izvršenja moguć je samo od strane roditelja, usvojioca ili staraoca, a ispoljava se kao osnovni (stav 2) i kao teži oblik izvršenja (stav 3). U oba slučaja inkriminacija ima blanketni karakter, delo je po svojoj prirodi trajno, pasivni subjekt može biti samo lice starije od 14 a mlađe od 18 godina koje nije u punovažnom braku sa punoletnim licem. Zanimljiv je i odnos ovog sa srodnim krivičnim delima, a posebno (ne)mogućnost njegovog sticaja sa deliktom obljube sa detetom. Najzad, na potrebu detaljnije analize ovog krivičnog dela ukazuje i aktuelna sudska praksa u Republici Srbiji.
Ključne reči: Krivični zakonik, Porodični zakon, maloletnik, dete, vanbračna zajednica, obljuba, koristoljublje.