Pravo na penziju – uslovi za ostvarivanje prava i mogućnost radnog angažovanja penzionera
UDK: 349.22-057.75(497.11)
PRAVO NA PENZIJU – USLOVI ZA OSTVARIVANJE PRAVA I MOGUĆNOST RADNOG ANGAŽOVANJA PENZIONERA
Gordana Vićentijević, dipl. pravnik.
Rezime: Prava po osnovu rizika za koja se uplaćuju doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje ostvaruju se pod uslovima propisanim Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju. Osnovni uslov za ostvarivanje prava na penziju je prestanak osiguranja, a kao lično pravo ostvaruje se samo na zahtev osiguranika. Penzioner odnosno osiguranik koji je ostvario pravo na penziju može biti radno angažovan jer pravo na rad kao Ustavom garantovano pravo nikome ne može biti uskraćeno. Međutim, da bi penzioner mogao da koristi pravo na penziju i bude radno angažovan između odjave sa osiguranja radi sticanja prava na penziju i ponovnog osiguranja mora da postoji najmanje jedan dan „pauze“ u osiguranju, izuzev za osiguranike preduzetnike. Ponovno sticanje svojstva osiguranika i nastavak korišćenja stečenog prava zavise od vrste ostvarenog prava na penziju (da li se radi o starosnoj, invalidskoj ili porodičnoj penziji) i od osnova ponovnog sticanja svojstva osiguranika. Korisnik penzije koji stekne ponovno svojstvo osiguranika u obavezi je da plaća porez na dohodak građana i doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje, a u pojedinim slučajevima i doprinos za zdravstveno osiguranje. Po prestanku novog osiguranja korisnici starosne i prevremene starosne penzije imaju pravo na ponovno određivanje penzije (ako je osiguranje trajalo najmanje 12 meseci).
Ključne reči: pravo na penziju, uslovi za ostvarivanje prava na penziju, svojstvo osiguranika, sticanje i prestanak svojstva, ponovno radno angažovanje.
Otkaz ugovora o radu zbog ukidanja radnog mesta
RADNO PRAVO
Otkaz ugovora o radu zbog ukidanja radnog mesta
Ako poslodavac otkaže ugovor o radu zaposlenom zbog ukidanja radnog mesta, onda ne može na istim poslovima da zaposli drugo lice u roku od šest meseci od dana prestanka radnog odnosa, odnosno ako pre isteka tog roka nastane potreba za obavljanje istih poslova, prednost za zaključivanje ugovora o radu ima zaposleni kome je prestao radni odnos.