UDK: 349.2(497.11)
PROBLEMI U PRIMENI OPŠTIH PROPISA O ZARADI, DISCIPLINSKOJ ODGOVORNOSTI, UDALJENJU SA RADA I PRAVNIM POSLEDICAMA PRESTANKA RADNOG ODNOSA
Prof. dr Zoran Ivošević, bivši sudija Vrhovnog suda Srbije i univerzitetski profesor u penziji.
Rezime: Prilog ovoj rubrici bavi se problemima u primeni propisa o: zaradi, disciplinskoj odgovornosti, udaljenju sa rada i pravnim posledicama prestanka radnog odnosa. 1) Odgovarajuća i osnovna zarada često se poistovećuju, dok se osnovna zarada dovodi u korelaciju sa zaradom po osnovu učinka a zarada po osnovu učinka u korelaciju sa minimalnom zaradom. 2) Disciplinsku odgovornost Zakon o radu uređuje kao supsidijarni krak propisa o prestanku radnog odnosa. Inicijalni akt za utvrđivanje te odgovornosti je – upozorenje, dok su sankcije – udaljenje bez naknade zarade, novčana kazna i opomena sa najavom otkaza za ponavljanje kažnjive radnje. Ustavni sud je našao da je odredba člana 179. stav 3. tačka 5. Zakona o radu neustavna. Pri tom nije razlikovao krivično delo od radnje izvršenja krivičnog dela koja može biti blanketno predviđena i kao radnja izvršenja povrede radne obaveze ili narušavanja radne discipline. Resorno ministarstvo je najavilo dopunu Zakona o radu odredbom da zloupotreba bolovanja, kao nepoštovanje radne discipline, predstavlja otkazni razlog previđajući da član 179. stav 3. tačka 3. taj otkazni razlog već predviđa. 3) Problemi u vezi sa udaljenjem nastaju kad se utvrdi da ono nije bilo određeno u skladu sa zakonom. 4) Problemi u vezi sa posledicama nezakonitog prestanka radnog odnosa, tiču se odredaba o naknadi štete kojim se drastično narušava princip potpune naknade (predviđene članom 190. Zakona o obligacionim odnosima).
Ključne reči: problemi, zarada, disciplinska odgovornost, udaljenje sa rada, nezakonit prestanak radnog odnosa i naknada štete.