Ugovor o preuzimanju duga

OBLIGACIONO PRAVO

Ugovor o preuzimanju duga

Preuzeti dug koji potiče iz ugovora o prometu robe i usluga između pravnih lica zastareva za tri godine po članu 374. stav 1. ZOO.

I z o b r a z l o ž e n j a:
Po odredbi člana 446. stav 1. Zakona o obligacionim odnosima (ZOO) preuzimanje duga vrši se ugovorom između dužnika i preuzimaoca, na koji je pristao poverilac. Preuzimanjem duga preuzimalac stupa na mesto pređašnjeg dužnika, a ovaj se oslobađa obaveze po članu 448. stav 1. ZOO i između preuzimaoca i poverioca postoji ista obaveza koja je dotle postojala između pređašnjeg dužnika i poverioca (stav 3). Preuzimalac može istaći poveriocu sve prigovore koji proističu iz pravnog odnosa između pređašnjeg dužnika i poverioca, iz koga potiče preuzeti dug, kao i prigovore koje preuzimalac ima prema poveriocu (član 450. ZOO), što uključuje i prigovor zastarelosti potraživanja.
Međusobna potraživanja pravnih lica iz ugovora o prometu robe i usluga, kao i potraživanja naknade za izdatke učinjene u vezi sa tim ugovorima, zastarevaju za tri godine po članu 374. stav 1. ZOO.
Neosnovani su navodi revizije o pogrešnoj primeni materijalnog prava ukazivanjem da ugovor o preuzimanju duga ima drugu pravnu prirodu, odnosno da predstavlja ugovor o poravnanju zbog čega se na predmetno potraživanje ima primeniti opšti rok zastarelosti od 10 godina propisan članom 371. ZOO. Između preuzimaoca i poverioca postoji ista obaveza koja je dotle postojala između pređašnjeg dužnika i poverioca, bez obzira na preuzimanje duga. Zato preuzeti dug koji potiče iz ugovora o prometu robe i usluga između pravnih lica zastareva za tri godine po članu 374. stav 1. ZOO. Suprotno navodima revizije, činjenica da se kao potpisnik ugovora o preuzimanju duga pojavljuje i poverilac potraživanja, ne menja pravnu prirodu tog ugovora jer da bi ugovor starog i novog dužnika imao dejstvo i prema poveriocu potrebno je da on pristane na preuzimanje duga, što je on učinio potpisivanjem ugovora. Po članu 449. stav 2. ZOO preuzimalac ne odgovara za nenaplaćene kamate koje su dospele do preuzimanja ako nije što drugo ugovoreno, pa pravnu prirodu ugovora o preuzimanju duga ne menja ni činjenica da se po navodima revizije poverilac prećutno odrekao prava na kamatu za period od dospelosti svake pojedinačne fakture do 1. 4. 2014. godine.
(Presuda Vrhovnog kasacionog suda, Rev. 986/21 od 16. XI 2022)